چکیده

مطبوعات از نظر قدمت تاریخی و همچنین گستردگی مخاطبان وضعیت متمایزی نسبت به دیگر دیگر رسانه های گروهی دارند. در سالهای اخیر مطبوعات با خبرها، مقالات و گزارشهای خود در تحولات اجتماعی نقش مهمی را ایفا نموده اند و در این راستا معمولاً با استفاده از افکار عمومی و عقايد گوناگون و منتقل نمودن نظرات و نارضایتی عموم از برخی از سیاستهای هیات حاکم در ثبات اجتماعی، سیاسی و امنیتی جامعه تحول ایجاد نموده اند و در حقیقت به یکی از سلاحهای سیاسی تبدیل شده اند. در کنار این فواید مهمي که مطبوعات برای جامعه به ارمغان می آورند، گاهی اوقات از حدود و وظایف خود خارج شده و به نوعی در تقابل با هیات حاکم بر می خیزند و به همین جهت قانونگذار به وضع مقررات ویژه ای درخصوص مطبوعات پرداخته است.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده...................................................................................................................................... 1

مقدمه....................................................................................................................................... 2

فصل اول- کلیات...................................................................................................................... 5

1-1- تعاریف و مفاهیم.............................................................................................................. 6

1-1-1- معنای لغوی و تعریف جرم........................................................................................... 6

1-1-1-1- معنای لغوی جرم...................................................................................................... 6

1-1-1-2- تعریف جرم............................................................................................................. 6

1-1-1-2-1- تعریف جرم از دیدگاه حقوقدانان خارجی.............................................................. 6

1-1-1-2-2- تعریف جرم از ديدگاه اسلام................................................................................. 7

1-1-1-2-3- تعریف جرم از دیدگاه جرم شناسی........................................................................ 8

1-1-1-2-4- تعریف جرم در حقوق موضوعه ایران..................................................................... 9

1-1-2- معنای لغوی و تعریف جرم مطبوعاتی.......................................................................... 11

1-1-2-1- معنای لغوی........................................................................................................... 11

1-1-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی............................................................................................ 11

1-1-2-2-1- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه حقوقدانان و صاحب نظران................................. 12

1-1-2-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه قانون................................................................. 13

1-1-3- معنای لغوی و تعریف جرم سیاسی.............................................................................. 15

1-1-3-1- معنای لغوی سیاست............................................................................................... 15

1-1-3-2- تعریف جرم سیاسی................................................................................................ 15

1-1-3-2-1- تعریف جرم سیاسی در کشورها و مجامع بین المللی............................................. 17

1-1-3-2-2- تعریف جرم سیاسی در حقوق اسلام(بغی)........................................................... 18

1-1-3-2-3- تعریف جرم سیاسی از دیدگاه حقوق موضوعه ایران.............................................. 19

1-1-4- معنای لغوی و تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن.............................................. 22

1-1-4-1- معنای لغوی امنیت.................................................................................................. 22

1-1-4-2- تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن................................................................ 23

1-1-4-2-1- تعریف جرم....................................................................................................... 23

1-1-4-2-2- جاسوسی........................................................................................................... 26

1-1-5- وسیله ی ارتکاب جرم................................................................................................ 28

1-1-5-1- نقش وسیله در تحقیق جرم..................................................................................... 29

1-1-5-2- نقش وسیله در میزان مجازات.................................................................................. 30

1-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی و امنیتی........................................ 32

1-2-1- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی................................................. 32

1-2-1-1- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی قبل از انقلاب اسلامی.............................................. 32

1-2-1-2- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی بعد از انقلاب اسلامی............................................... 35

1-2-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم امنیتی...................................................... 36

1-2-2-1- قانونگذاری در جرایم امنیتی قبل از انقلاب اسلامی.................................................... 36

1-2-2-2- قانونگذاری در جرایم امنیتی بعد از انقلاب اسلامی.................................................... 37

فصل دوم- بیان ماهیت، نحوه ارتکاب و مسئولیت در جرایم امنیتی ارتکابی به وسیله مطبوعات....... 40

2-1- ماهیت ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات و آثار آن.................................................. 41

2-1-1- ماهیت....................................................................................................................... 41

2-1-2- آثار........................................................................................................................... 42

2-1-2-1- اثر تغییر ماهیت در صلاحیت رسیدگی..................................................................... 42

2-1-2-2- اثر تغییر ماهیت در شکل و نحوه رسیدگی................................................................ 45

2-1-2-3- اثر تغییر ماهیت در اعمال مجازات........................................................................... 45

2-2- تبیین امکان ارتکاب جرایم امنیتی فصل پنجم قانون مجازات اسلامی از طریق مطبوعات........ 47

2-2-1- تحریک و تشویق به ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور.................................................... 47

2-2-1-1- عنصر مادی............................................................................................................ 48

2-2-1-2- عنصر معنوی.......................................................................................................... 49

2-2-1-3- مجازات................................................................................................................. 50

2-2-1-4- پرونده عملی.......................................................................................................... 51

2-2-2- تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروههای مخالف جمهوری اسلامی ایران.................................. 56

2-2-2-1- عنصر مادی............................................................................................................ 57

2-2-2-2- عنصر معنوی.......................................................................................................... 58

2-2-2-3 – مجازات .............................................................................................................. 59

2-2-2-4- پرونده عملی.......................................................................................................... 59

2-2-3- جاسوسی................................................................................................................... 65

2-2-3-1- عنصر مادی............................................................................................................ 66

2-2-3-2- عنصر معنوی.......................................................................................................... 74

2-2-3-3- مجازات................................................................................................................. 75

2-2-3-4- پرونده عملی(موضوع مواد 501 و 505 قانون مجازات اسلامی).................................. 78

2-3- بررسی مسئولیت کیفری صاحب امتیاز، مدیر مسئول و نویسنده در جرایم مطبوعاتی.............. 81

2-3-1- مسئولیت صاحب امتیاز............................................................................................... 81

2-3-2- مسئولیت مدیر مسئول................................................................................................. 83

2-3-3- مسئولیت نویسنده....................................................................................................... 84

نتیجه گیری و پیشنهادات.......................................................................................................... 86

فهرست منابع.......................................................................................................................... 89

خلاصه انگلیسی